Aciz Bilim

(1822-1911) İngiliz bilimci. 'Her şeyi ölçen adam' lakabıyla ünlenen ancak popülerite açısından ünü kuzini Charles Darwin'in gölgesinde kalan Galton'u tek bir alanla sınırlı olarak tanımlamak oldukça zordur. İki buçuk yaşında okuduğu, adını yazabildiği söylenen ve o yaşlardan itibaren bir dahi olarak kabul edilen Galton başladığı okulları yarıda bırakmış, nihayetinde kuzini Darwin gibi Cambridge'e gitmiş, bu arada birçok ilgi alanı bulmuş ve her birisinde bilim dünyasına önemli katkılarda bulunmuştur. Coğrafyadan meteorolojiye, antropolojiye, kalıtımdan bireylerarası farklılıklara, matematikten istatistiksel analiz yöntemlerine, sözcük çağrışım testlerine dek birçok alanda önemli katkıları vardır. Bugün parmak izi denen şeyi keşfeden odur. İstatistikte regresyon analizi denen tekniği geliştiren de. Ancak bütün bunlarda Galton'un çıkış noktası ve başlangıç noktası, dahiliğin kalıtsal olduğunu, ırkların iyileştirilebileceğini kanıtlama arzusudur.



Galton, zekâ ile fiziksel özellikler arasında da bir ilişki olduğuna inanıyordu. Bu amaçla zekâ, tepki süresi, görüş keskinliği, duyu ayırt etme yetisi, sözcük çağrışımları, kavrama, işitme keskinliği gibi konularda çok sayıda deney yapmıştır. Bu araştırma ve deneyler için bugünün psikometrisine önemli katkıları bulunan çeşitli testler, cihazlar, istatistiksel yöntemler geliştirmiştir. Hatta ırkları iyileştirme adına bugün öjenik denilen bilimin de kuruculuğunu yapmıştır, bu amaçla bir dernek kurmuş, Eugenics Review adıyla bir dergi çıkarmaya başlamış ve servetinin bir bölümünü de bu derneğe miras bırakmıştır. Laboratuarı ve çalışmaları, psikolojide önemli bir ağırlığı bulunan Edward Thorndike, James McKeen Cattel gibi kişileri kamçılamıştır. Örneğin Cattell'in ilk zekâ testleri büyük ölçüde Galton'un çalışmalarına dayanmaktadır. Yayımlanmış eserleri arasında Tropical South Africa (1853), The Art Of Travel (1853), Hereditary Genius (1869), English Men Of Science: Their Nature and Nurture (1874), Psychometric Experiments (1879), Inquiries into Human Faculty and Its Development (1883) ve Natural Inheritance (1889) sayılabilir.