Marcellin Berthelot

Fransız kimyacısı (Paris 25 ek. 1827 – ay.y. 18 mart 1907). Bir hekimin oğlu. Henri IV lisesini bitirdikten sonra, birkaç yıl Pelouze laboratuvarmda çalıştı. Gazların sıvılaşması üstüne çalışmasını (1850) hazırladıktan sonra, Collège de France’ta Balard’ın laboratuvar hazırlayıcısı oldu.

1853’ten sonra gliserin üstüne araştırmalar yaptı ve o sıralar bilinmeyen polialkol, karma iş-levli cisimler gibi kavramları buldu ve alkollerin esterleştirimesini inceledi (Péan de Saint-Gilles ile). Bu çalışmalar sonunda tepkimeye giren bileşikler ile elde edilen cisim arasında bir denge haline yolaçan sınırlı tepkimelerin varlığı kanıtlandı.

1855’ten sonra, Berthelot, kimyaya yeni bir görünüş kazandıracak olan ¡bireşim tepkimeleri dizisini başlattı. Önce, etkilerden yola çıkarak normal alkol elde etti, sonra prepilik alkol hazırladı. 1856’da karbon oksidi ve sudan yola çıkarak formik asidin birleşimini, daha sonra da metil alkolün bireşimini yaptı.

1862’de asetilenin özelliklerini inceledikten sonra, hidrojen ve karbonu elektrik arkı ısısı altında birleştirerek asetilenin dolaysız bireşimini gerçekleştirdi. 1864’ten sonra kimyasal olaylarda açığa çıkarılan ya da soğurulan sıcaklıklar konusuna eğildi. Ayrıca patlayıcı tepkimelerle ilgilendi ve Vieille ile patlama olayını ve patlama dalgasını buldu.

Ama bu alandaki başlıca katkısı, kimyasal bir mekanik hazırlamak ve yasalarını matemtik diliyle açıklamak oldu. Essai de Mécanique Chimique (Kimyasal Mekanik Denemesi) [1879] XIX. yüzyılda pek-çok tartışmaya konu olan toprağın azot tutması sorununa eğildi. Bu olaylarda mikroorganizmaların rolünü ilk bulanlardan biri oldu.

Başlıca yapıtları: La Chimie Organique Fondée Sur la Synthèse (Bireşime Dayalı Organik Kimya) [1860], La Synthèse Chimique (Kimyasal Bireşim) [1876], La Thesmochimie (Termokimya) [1897], ayrıca, Ortaçağ’da kimya ve simyanın tarihi konusunda çok değerli bilgiler veren incelemeleri vardır.