Aciz Bilim

Rus asıllı ABD'li yazar Vladimir Nabokov 1899'da St. Petersburg'da doğdu. Aristokrat bir aileden gelen Nabokov, Devrim'den sonra 1919'da İngiltere'ye göç etti. Cambridge'deki Trinity College'da önce zooloji, ardından Fransız ve Rus edebiyatı öğrenimi gördü. Daha sonra Berlin ve Paris'te yaşadı. İlk kısa öyküsü 1924'te, ilk romanı Maşenka 1926'da yayımlandı (Telos, 1991). 1940'ta gittiği ABD'de Stanford Üniversitesi Slav dilleri bölümüne asistan oldu. 1941'de İngilizce yazdığı ilk eseri, otobiyografik bir roman olan The Real Life of Sebastian Knight yayımlandı (Sebastian Knight'ın Gerçek Yaşamı). Wellesley College'da (1941-48) ve Cornell Üniversitesi'nde (1948-58) Rus ve Avrupa edebiyatı okuttu. Dünyaca tanınmasına yol açan Lolita 1955'te Fransa'da, 1958'de ABD'de yayımlandı (Lolita, İletişim, 1988). 1960'ta yerleştiği İsviçre'nin Montreux şehrinde 1977 yılında ölen Nabokov, geride yirmi kadar roman, öyküler, şiirler, tiyatro oyunları, çeviriler, edebi deneme ve eleştiriler bırakmıştır. Nabokov aynı zamanda bir pulkanatlılar (kelebekler) uzmanıdır. Anadili Rusça dışında İngilizce ve Fransızca'yı da ustaca kullanan; sanatı ve sanatçının ifade biçimini konu alan eserlerinde edebi parodiye yer vermesi ve üslupçuluğu ile, alışılmışın dışında bir roman örgüsü kurmadaki ve kurgu mantığıyla oynamadaki ustalığı ile dikkat çeken Nabokov, çağımız edebiyatı içinde önemli bir yere sahiptir.

Başlıca eserleri arasında, Zaşçita lujina (1930, Savunma), Kamera Obskura (1932, Karanlıkta Kahkaha, İletişim, 1993), Otçayanniye (1934, Umutsuzluk), Priglaşenniye na kazn (1935, İnfaza Çağrı, Ayrıntı, 1989), Bend Sinister (1947, Uğursuz Dönemeç), Pale Fire (1962, Solgun Ateş), Speak, Memory (1967, Konuş Bellek), Ada, or, Ardor: A Family Chronicle (1969, Ada ya da Azim: Bir Aile Tarihi), Transparent Things (1972, Saydam Şeyler, Kabalcı, 1994) ve ölümünden sonra 1980'de derlenen Lectures on Literature: British, French and German Writers (Edebiyat Dersleri, Ada, 1988) sayılmalıdır. Bir Gün Batımının Ayrıntıları / Toplu Hikâyeler I (İletişim, 2000) yazarın öykülerinden önemli bir bölümünü bir araya getiriyor.